Kahvenin Hasat ve İşleme Süreci

Kahvenin Hasat ve İşleme Süreci
Hasat Zamanı

Kahve, dalından fincana giden lezzetin yolculuğu. Hasat zamanı, ağaçlar kahve kirazları, işlenme aşaması kahvenin kalitesini belirleyen süreçlerdir. Arabica ve Robusta gibi kahve türleri, hasat edilmesi ve işlenmesi; son üründe  lezzetin kalitesini etkileyecek unsurlardır.

Yılın hangi ayı olduğu fark etmeksizin arabica ve robusta dünyanın bir yerlerinde hasat edilir. Bazı bölgelerde yılda bir kez, bazı yerlerde iki kez hasat yapılır. Diğer bazı bölgelerde sezon uzundur ve bir yılı bulabilir. Tür ve çeşitlerine göre ağaçların boyları değişir, 2-3 metreyi bulabilir. Budanarak yaklaşık 1,5 metreye indirilir. Hasat böylelikle daha kolay yapılabilir. Hasatta sadece en olgun kirazlar toplanır. Sezon boyunca birden çok kez elden geçirilir, kirazlar olgunlaştıkça hasat edilir.
Bazı ülkeler bu hasat aşamasını makine ile yapabiliyor. Bu yöntemde, ağaçlar zarar görmeyecek şekilde makine ile sallanır ve olgunlaşan kirazlar böylece dökülmüş olur, toparlanır.

Ağaçlar ve Ürün
Sağlıklı bakılmış bir arabica ağacı sezon boyunca yaklaşık 5 kilo kahve kirazı verebilir. 1 kilo kahve çekirdeği elde etmek için normalde 5-6 kilo kahve kirazına ihtiyaç duyulur. Kahve çekirdeğinin kalite durumu netleştirilmeden önce makine ile yahut elle toplanmış olsun, ister ıslak ister kuru yöntemle toplansın, çeşitli işlemlerden geçirilir.

Ham Arabica Kirazları
Her salkımda 10-12 iri, yuvarlak Arabica kahve kirazı bulunur. Olgunlaştıkları zaman dökülürler. Bu süreçte üreticiler sıkı bir şekilde takip yaparlar. Arabica ağaçlarının 3-4 metre uzadığı görülebilir.

Olgun Robusta Kirazları
Bu ağaçlar 10 ile 13 metre aralığında uzayabilir. Üreticiler dallara ulaşabilmek için merdiven kullanırlar. Her salkımda 40 ila 50 arası kiraz bulunur. Olgunlaştıkları zaman dökülmezler.

Arabica ve Robusta
Bu iki ana kahve ağacı türü, botanik ve kimyasal özelliklerle kaliteye sahiptir. Doğal gelişimleri ve düzenli bakımları, nasıl sınıflandırılacaklarını ve fiyatlandırılacaklarını da etkiler. Bu etkenler, belirli lezzet farklılıkları da gösterir.

Kahvenin İşlenme Aşamaları
Kahve çekirdeği aşamasına gelebilmesi için kahve kirazının işlenmeye ihtiyacı vardır. İşleme yöntemleri çok çeşitlidir. Kuru işleme yöntemi bir metod olarak kabul edilir (genellikle doğal olarak kabul edilir) ve sulu işleme (yıkanmış veya doğal ezilmiş) yöntemleri mevcuttur.
Kahve kirazlarının en tatlı hali, olgunlaşmış halidir. Kalitesinin muhafazası için birkaç saat içerisinde işlenmelidir. İşleme aşaması kahveyi iyi yahut kötü hale getirebilir. En iyi şekilde yetiştirilip toplanmış ürünler bile dikkatle işlenmezse berbat olabilir. İyi yetiştirilmiş olsa bile kötü işlenme sonucu kahve kötü hale gelebilir. Bu işlemi yapmanın çok fazla çeşidi vardır. Bazıları kahveyi kendileri işler, böylece ihraç edecekleri zamana kadar kahveyi kontrol edebilirler.

Hazırlık aşamasında bahsedecek olursak;
Islak işleme ve kuru işleme olarak ikiye ayırırız:

1. Kahvenin Kuru İşleme Süreci
   Kahve kirazları bütün haliyle hızlı bir yıkama işleminden geçirilir ve su dolu tanklardan geçer. Böylece atıklardan ayrıştırılır.
   Bu kısımda kirazlar kurutma işlemi için teras, avlu gibi alanlara serilerek güneşin altına bırakılır. Parlak renkler yok olup büzüşürler. Güneşin altında kuruyan kirazlar iyice büzüşüp kahverengi bir hale dönüşür.

2. Kahvenin Islak İşleme Süreci

1. 1. Yıkanmış
      Su dolu tanklara boşaltılır. Bu aşamaya hem ham kirazlar hem de olgun kirazlar dahil edilir. Oysa bu aşamada sadece olgun kirazların seçilip dahil edilmesi daha iyi bir yöntemdir.
      Kirazların çekirdekten ayrışması için küspe makinesine aktarılır. Makine kabuğunu soyar, etli kısmı çekirdeğin üzerinde bırakır. Kabuk, gübre ve kompost olarak kullanılır.
      Etle kaplı çekirdekler ayrılarak tanklara aktarılır.
   2. Doğal Ezme
      Kirazın dış kabuğu kaplı çekirdekler açık hava kurutma yataklarına taşınır ve 2,5 – 5 m genişliğinde yayılır. Sık sık karıştırılırlar, hızlı bir şekilde kuruyabilmeleri için.
      Kahve çekirdekleri kuruması için 7-12 gün beklenir, hava durumuna göre bu süre değişiklik gösterebilir. Bazı bölgelerde makineler ile kurutulur.
      Islak işleme görmesi kahve çekirdeklerinin lezzetini ve parlaklığını korumaya yarar.